L’ souèton e sé mission - institu Chubri - Du galo pourr astourr

L’ souèton e sé mission

Artiq astourë l' 26 du mouâz d septenb 2022

Lé mission d Chubri

L’institu Chubri vieû aidë a rdon·në l’galo é pu jiënn e é horvenu. Pourr sa, son but, s’ée d fèrr dé-z outi linghistiq fondmentao pourr qe l’mondd pev etudië e s sèrvi du galo ô jour d’anët.

Dedpée 2007, Chubri aji surtout den le dmënn de la linghistiq du galo pourr aïdë a l’·rdon·në :

  • La rassèrri linghistiq pèrmèt d crèyë dé rsourç doqhumentérr d’interées linghistiq, surtout en fzaun d-z enqhétt oral, e pée en rag·rouaun dé doqhument ecrit.
  • L’depoulhment e lé bani d don·née, s’ée fèrr de la lecçicografi, dé rnott de tecç, de la rchèrch de tèrm nouviao (pourr lé nouviao bëzein espeçializë ou d la vi d tout lé jour) e dé banî en lign (de bâzz de don·née e d doqhument limeriq).
  • L’etudd linghistiq e l’egâlhment dé cnéssaunç, sa q’a conm but d decrirr le parlement, d ·rchèrchë dé soluçion d’ecriturr qhi son ajustée é maniërr de caozë, de fèrr acnétt lé nouvèl savaunç forjée  parr dé-z artiq e dé dôssiéer en lign ou parr dé formézon su la linghistiq du galo, e pée d ·rdon·në lé frut d-z enqhétt linghistiq den lé contrée eyou q’il on të fètt.
  • Le sèrviç de t·rlatri vieû repondd, den lé regl du métiër, é bzein dé souèton, dé colèctivitë d tèrouër e d-z ent·rprinzz, en s’apouyan su lé savançtë qe Chubri a forjée den toutt sé fzaunç linghistiq.

En pu d sa, l’institut linghistiq mèt su pië dé fzaunç de devlopment pourr fèrr cnétt sé fzurr e pourr sensibilizë l’mondd su l’galo, lé drët qhulturao e langaïjiéer, e pée su l-z enjeû d la ravigotri du parlement : d la ghimentri, dé contribuçion pourr dé banî, dé préchée, dé propôzée d politiq publliq, ou bin la prinzz part é rézô souèton·niéer…

In souèton d’aprée la louae 1901

Chubri ée in souèton slon la louae d 1901. Il a të decllarë ô Jorna ofiçia l’ 23 d septenb 2000. En juin 2007, l’sujit du souèton fu chaunjë pourr se raportë a son nouviao projit. L’sujit-la ée detâlhë den l’artiq 2 dé statut (qhi’on të astourë en 2015) :

« L’sujit du souèton, s’ée d fèrr l’inventérr du galo, de ll etudië, de ll astourë e d’egâlhë lé cnéssaunç q’i crèy.

I contt prendd part a :

  • protaijë l’eritaïj du galo, l’·rdon·në é nouvèl jenerâçion e é horvenu, den l’Pèyi Galéez e âlhou ;
  • a respèctë lé drët qhulturao den le dmënn du parlement, e sa conpren : l’drët d châq de parlë galo (en privë conm en publliq), le drët d parlë den son dialèct galéez a sae (en dizaun conm en·n ecrivaun), ou bin corr le drët d’ap·rchë l’galo pourr châq pèrson·n qhi dmërr den l’Pèyi Galéez.

Il a conm but :

  • d fèrr l’inventérr du galo ôprè dé « caozou d familh » (caozou natif) e egâlhë lé don·née e lé cnéssaunç q’i crèy ;
  • de propôzë d-z outi e dé sèrviç pourr aïdë a s sèrvi du galo astourr, en respèctaun l’drët d châqhin d parlë den son dialèct a sae ;
  • d’aïdë a fèrr sourçë ënn ençèrch linghistiq, charpentée e d métiër, su l’galo, e a mètt en rézô dé conpetenç den le dmënn-la. »

Chubri ragrou dé menbr en titr e dé menbr souèton·niéer ; il on tout l’drët d votë en graundd assenbllée.

  • Lé menbr en titr son d’abord ag·rië parr le consèlh dirijaunt pourr le devni. En graundd assenbllée, i pev yétt elu ô consèlh dirijaunt.
  • N’inportt qhi peû devni membr souèton·niër en pèyaun ënn cotizz ô souèton.
  • Pourr païssë en lign den HelloAsso, cliquée don ici.
  • Pourr fèrr sa parr couriër, clliqée don içi.

Consalh dirijaunt

Châq an·née, la grandd assenbllée deçidd le dirijment d-z acçion e d la march du souèton. Èl eli in consalh dirijaunt qhi’ée encharjë dé deçidd courantt. En-dden l’ consalh, le buraod aparr e lé deçidd du consalh e i s'asurr q'i son minzz su pië, en travâlhaun d prée do le mnou.

L’ consalh dirijaunt qhi’a të elu en juin 2022 :

  • Lé menbr du buraod : Lydie Porée (p·rzidentt), "Colâ" Nicolas Auffray (segretérr), Catherine Drider (t·rzorierr), "Colâ" Nicolas Marquer-Flot.
  • L-z aotr consèlhéer : Rémy Bamba, "Touènn" Antoine Chatelier, Glenn Dubois, Raphaël Thébault. 

L-z apouyâ publliq de Chubri

Chubri ée soutnu parr l'etat e lé colèctivitë-çi :

  • Ministèrr de la Qhulturr 
  • Consèlh rejion·na d B·rtingn
  • Consèlh rejion·na dé Pèyi d la Louèrr
  • Consèlh departementa dé Côtt d'Ahaot
  • Consèlh departementa d’Il e Vilënn
  • Consèlh departementa d Louérr Atlantiq
  • Consèlh departementa du Morbiyan
  • Granvil de Rënn
  • Vil de Rënn

Cae q sa vieû dirr, Chubri ?

Du "chubri", s’ée du "rôz", la pllantt qhi s trouv su l’ bord dé-z etaun e qhèq fae den lé mârr. L’ mot-la s di den la contrée d ·Rtiér e d Janzë (35). Senb·l q’il ée pouint ghèrr evâlhë, pouint aotaunt conm "rôz" qhi’ée pu couraunt. L’mot-la sèrvi en 1982 pourr nonmë in projit d’afilonjée d livr de livr du Laboratouèrr d’Etudd e d’Ençèrch Galéezz. Malgrë q’i’u rin q’in limerot d bani, l’livr-la a marqë du mondd a caozz qe sa të la p·rmierr fae q n’avë dé contribuée d'universitérr qhi tein ag·rouée d minm den le dmënn du parlement galéez. Parr le titr-la, l’souèton a vlu saluë l’ouvraïj fètt parr le mondd qhi contribu a devlopë la savaunç su l’galo.

Sietâ soçia, codd SIRET e NAF

Sietâ soçia > 23 rabinn de Ghuyënn, 35000 Rënn

SIRET > 478 382 930 00053

NAF > 9499Z

Courr web

Grafiss : Stéphanie Triballier / Le Jardin Graphique

Devlopment web : Yves Robin / Le Jardin Graphique

Ar gevredigezh hag e gefridioù

Troet gant Touènn Châtelier (2018-2020)

Kefridioù Chubri

Skol-uhel Chubri a sav krog treuskas ar gallaoueg. Evit hen ober e vo savet ganeomp binvioù-yezh diazez evit ober gant ar gallaoueg a hiziv.

Abaoe 2007 e labour Chubri war an tachennoù-se :

  • Renabl-yezh : dastum komzoù, titouroù, dielfennañ ar c'heriaoueg, embann disoc'hoù ;
  • Nevesaat ar yezh : kodifikadur (doare skrivañ, ar yezh standard kenkoulz hag ar stummoù lec'hel) klask gerioù, ha treiñ.

Ouzhpenn kement-se e klask kas meur a oberezhioù da benn evit lakaat ar gallaoueg war-wel ha diskouez penaos adreiñ lañs d'ar yezh : titouriñ, kemer perzh en embann, ober kinnigoù evit ar politikerezhioù publik, kemer perzh er c'hevredigezhioù all…

Ur gevredigezh lezenn 1901

Ur gevredigezh lezenn 1901 eo Chubri. Disklêriet e oa bet gant ar Journal Ofisiel d'an 23 a viz Gwengolo 2007. E miz Mezheven 2007 e oa bet kemmet danvez ar gevredigezh evit derc'hel kont eus he falioù nevez :

"Danvez ar gevredigezh : renabliñ ha studiañ ar gallaoueg, nevesaat anezhañ ha strewañ ar gouziegezhioù bet dastumet pe savet .

Mennout a ra :

  • Kemer perzh e saveteeiñ ha diorren ar gallaoueg
  • Reiñ lañs d'ar studioù a-vicher war ar gallaoueg
  • Lakaat boutin ar barregezhioù e-keñver ar gallaoueg
  • Nevesaat ar yezh ha sevel gerioù nevez
  • Klask divezhekaat an dud e-keñver ar gallaoueg ma c'hallo ar yezh bezañ implijet e degouezhioù nevez, er vuhez foran lakaomp.
  • Klask paskañ yezh ar re gozh d'ar re yaouank"

Izili titlet ha nann-titlet a zo e Chubri, an holl anezhe a c'hall votiñ en emvodoù-meur :

  • An izili titlet zo bet asantet anezhe gant ar burev melestradurel. Gallout a reont bezañ dilennet en emvodoù melestradurel.
  • Kement hini eo bet paet e skod ganti pe gantañ a c'hall bezañ ezel eus ar gevredigezh.

Kuzul melestradurel

Bep bloaz e tiviz an emvod-meur dre beseurt hent mont. Dilennet e vez gantañ ar c'huzul melestradurel a gemer an divizoù pemdeziek. Heuliañ ha sevel a ra divizoù ar c'huzul sikouret anezhe gant ar rener.

Ar c'huzul melestradurel dilennet d'an 16 a viz Mezheven 2017 :

  • Lydie Porée (prezidantez), "Colâ" Nicolas Auffray (sekretour), Catherine Drider (teñzorourez) ;
  • Melestrourien all : Rémy Bamba, "Touènn" Antoine Chatelier, Glenn Dubois, Nicolas Marquer-Flot, Raphaël Thébault. 

Keñvererien bublik Chubri

Skoazellet eo Chubri evit e obererzhioù yezh gant ar strolloù-se :

  • Kuzul rannvro Breizh
  • Kuzul rannvro Broioù al Liger
  • Kuzul departamant Il-ha-Gwilen
  • Kuzul departamant Liger-Atlantel
  • Kuzul departamant ar Mor-bihan
  • Kêr Roazhon

Sikouret e vez ar skol-uhel evit raktresoù ivez. E 2016 : 

  • Renerezh an aferioù sevenadur DRAC Breizh en doa skoazellet ar raktres nevesaat ar skritur gant Chubri.
  • DRAC Broioù al Liger a bost arc'hant evit kas da benn dastumadennoù komzoù e departamant Liger-Atlantel evit anavezout anvioù gallaouek ar c'humunioù ivez.

Petra dalv Chubri ?

Ar ger "chubri"  a dalv kement ha korzenn, ur blantenn a gresk war vord ar gwernegi hag ar poulloù. Implijet e vez e kornad Retiers ha Janzé (35), n'eo ket anavezet stank ha stank dre ar vro avat. Anavezetoc'h eo, a-dra-sur, ar ger "rôz" e gallaoueg. Hennezh a oa bet kemeret evel anv un dastumadeg levrioù gant al Laboratoire d’Études et Recherches Gallèses. Dezhañ da vezañ bet embannet nemet un niverenn anezhañ e 1982, e chomas sanket mat er speredoù rak bodet e oa bet evit ar wezh kentañ tud eus ar skol-veur evit labourat war ar gallaoueg. C'hoant he deus bet ar gevredigezh da zougen bri d'an holl re a vrasa hor gouiziegezhioù diwar-benn ar gallaoueg en ur reiñ an anv-mañ.

Sez sokial, kodoù SIRET ha NAF

Sez sokial > 23 rabinn de Ghuyënn, 35000 Rënn / Roazhon

SIRET > 478 382 930 00020

NAF > 9499Z